Neem je iemand aan voor een bepaalde of een onbepaalde tijd?

Je bedrijf groeit als kool? Fijn. Maar overweeg op tijd om extra werkkracht onder de arm te nemen, want hoe hard je ook werkt, op een bepaald moment wordt het teveel, of heb je iemand nodig met een expertise die je zelf niet hebt. Registreer je als werkgever bij de RSZ, zoals uitgelegd op de pagina Identificeer u als werkgever op het portaal van de sociale zekerheid. Gebruik de checklist om na te gaan waar je overal aan moet denken. Daarnaast moet je, voor je die vacature de wereld instuurt, nog een en ander beslissen. Heb je een werknemer nodig voor langere duur, of voor een beperkte duur of een specifieke opdracht? We zetten de overeenstemmende arbeidsovereenkomsten op een rij.

Sluit je een arbeidsovereenkomst af zonder tijdsbepaling, noemt men dat een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. Het alternatief is een arbeidsovereenkomst met een tijdsbepaling. Daarin kan je kiezen tussen een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd of een arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk.

De arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd

Een veelgebruikte overeenkomst is de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, ook bekend als contract van onbepaalde duur. Je gebruikt dit wanneer je ervan uitgaat dat je je nieuwe medewerker voor een langere tijd aan je onderneming wilt binden, en geen specifiek einde vooropstelt.

Let wel! Als je iemand aanneemt en je legt niets vast over het einde van de samenwerking, ga je automatisch een overeenkomst van onbepaalde duur aan. Hou er ook rekening mee dat je in principe geen formele arbeidsovereenkomst nodig hebt om een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd aan te gaan. Een mondeling akkoord, of zelfs het feit dat een werknemer effectief voor jou aan de slag is gegaan is voldoende om een arbeidsovereenkomst van onbepaalde duur aan te gaan.

Werk je liever samen op basis van een formele arbeidsovereenkomst? Hou dan rekening met alle elementen die in een arbeidsovereenkomst opgenomen moeten worden.

Bekijk ook de pagina Arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd op de website Belgium.be.

De arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd of werk

Verwacht je tijdelijke drukte, in aanloop naar een bepaald evenement of de oplevering van een project bijvoorbeeld? Dan kan een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd een oplossing zijn. Is de afgesproken datum bereikt, dan eindigt de overeenkomst. De overeenkomst opzeggen is dan ook niet nodig, tenzij je ze voor de afgesproken einddatum wilt stopzetten.

Een variant op dit soort overeenkomst is de arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk. Overweeg die wanneer je niet een bepaalde datum of termijn kan vastleggen, maar wel een bepaalde opdracht, zoals bijvoorbeeld een rol spelen als acteur in een film, fruit sorteren tijdens de oogst, een jaarboek opstellen… De nauwkeurige omschrijving van het uit te voeren werk is noodzakelijk om de omvang en de duur van het gevraagde werk te kunnen inschatten.

Zet een overeenkomst van bepaalde duur/werk altijd op papier

Sluit een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd of duidelijk omschreven werk altijd schriftelijk af, voordat de werknemer start. Werknemers die een job aanvatten zonder schriftelijke overeenkomst, starten automatisch als werknemer voor onbepaalde tijd.

Hou de einddatum van de overeenkomst in het oog

Respecteer zorgvuldig de einddatum van de arbeidsovereenkomst, of de afwerking van het omschreven werk. Blijft je werknemer bij jou aan de slag na het verstrijken van einddatum op het contract of het realiseren van het afgesproken werk, dan start op dat moment automatisch een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.

Let op met opeenvolgende overeenkomsten van bepaalde tijd

Sluit je aaneensluitende overeenkomsten van bepaalde tijd/werk af, zonder onderbreking toe te schrijven aan de werknemer? Dan wordt de overeenkomst beschouwd als van onbepaalde tijd, tenzij je kan aantonen dat de aard van het werk deze opeenvolgende contracten noodzakelijk maakte, bijvoorbeeld seizoensarbeid, of er andere wettige redenen waren. Dat kan het geval zijn bij overeenkomsten voor gesubsidieerd wetenschappelijk onderzoek of overeenkomsten in de artistieke sector.

Daarnaast zijn er nog twee situaties waarin je opeenvolgende overeenkomsten van bepaalde tijd of werk kan afsluiten:

• Je mag maximaal vier opeenvolgende overeenkomsten afsluiten van bepaalde tijd, wanneer elke overeenkomst minstens 3 maanden loopt en de totale duur van alle overeenkomsten maximaal 2 jaar bedraagt.
• Je mag – met toelating van de Algemene Directie Toezicht op de Sociale Wetten – opeenvolgende overeenkomsten afsluiten van telkens minimaal 6 maanden, en een maximale totale duur van 3 jaar.

Bekijk de pagina over arbeidsovereenkomsten voor een bepaalde tijd of duidelijk omschreven werk op website van FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg voor meer informatie.

De vervangingsovereenkomst

Heb je een werknemer wiens arbeidsovereenkomst tijdelijk geschorst is, bijvoorbeeld omdat die ziek is, loopbaanonderbreking heeft, met moederschaps- of ouderschapsverlof is, dan kan je tijdelijk iemand anders aanwerven met een vervangingsovereenkomst. Vervangingsovereenkomsten mogen niet afgesloten worden wanneer een werknemer niet werkt door staking, lock-out of bijvoorbeeld slecht weer.

De vervangingsovereenkomst moet ook schriftelijk vastgelegd worden, voor de werknemer start met de job. De overeenkomst vermeldt ook duidelijk wie vervangen wordt en waarom. Je sluit een vervangingsovereenkomst voor maximaal 2 jaar af, tenzij het gaat om een vervanging van iemand die met loopbaanonderbreking is.

Bekijk de pagina Vervangingsovereenkomst op de website van FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg voor meer informatie.

Weeg vooraf je verschillende opties af

Denk vooraf na over de reden waarom je een werknemer in dienst neemt, voor een specifieke opdracht, voor langere duur, voor een bepaald werk, of om iemand te vervangen om welbepaalde redenen. Elk soort overeenkomst heeft bepaalde voorwaarden en vereisten, en geeft je meer of minder flexibiliteit bij stopzetting (of verlenging). Ga ook te rade bij collega-ondernemers, KMO-verenigingen of je sociaal secretariaat voor advies. Zij kunnen je ook helpen bij het maken van je keuze.

Naast bovenvermelde contractsoorten, kan je ook denken aan het inhuren van interimkrachten, studenten, flexi-jobbers of stagiairs.